Τί είναι όμως το Αμόριον; Στην περιοχη συναντουμε τοπωνυμια των αρχαϊκών και βυζαντινών χρόνων. Το Αμόριο ηταν μια σημαντική βυζαντινή πόλη της Μικράς Ασίας, στα σύνορα Γαλατίας και Φρυγίας. Προκειται για το σημερινό Hisar που βρίσκεται κοντα στην πολη Emirdag. Τον 7ο αιώνα το Αμόριο εγινε πρωτεύουσα και φρούριο του Θέματος των ΑΝΑΤΟΛΙΚΩΝ, λογω στρατηγικής θεσης. Δεχθηκε την πρωτη επιθεση απο τους Αραβες το 644. Τα ετη 742-43 υπηρξε η βαση του Κωνσταντίνου Ε' στη διαρκεια της επαναστασης του Αρταβάρδου. Η αίγλη του Αμορίου εκτοξευθηκε αργότερα οταν ενα τέκνο της πολεως εγινε αυτοκρατορας: ο Μιχαήλ Β', o οποίος θεμελιωσε τη "δυναστεία του Αμορίου". Το έτος 838 το Αμοριο κατελήφθη και κατεστράφη απο τον Αββασίδη Χαλίφη al- Mutasim, κατά τη διάρκεια μεγάλης εκστρατείας εναντιον του. Οι πηγές λενε οτι τουτο εγινε σε αντίποινα για την άλωση της Σωζόπετρας της Συριας απο τον αυτοκρατορα Θεόφιλο το 837, γενέτειρα του χαλίφη Αββασίδη. Ετσι ο τελευταιος αποφασισε να εκδικηθει τον Θεόφιλο με το να εκπορθήσει την ιδιαίτερη πατρίδα του. Μολις το εμαθε ο Θεόφιλος, εστειλε στρατευματα προς ενισχυση του Αμορίου. Οι στρατιωτικοι και πολιτικοι αρχοντες που αιχμαλωτιστηκαν απο τους Αραβες στην αλωση του 838 και αργότερα εκτελέστηκαν, διότι δεν αλλαξοπίστησαν, εμειναν γνωστοί ως οι 42 μάρτυρες του Αμορίου. Η μνήμη τους εορταζεται απο την Εκλησία την 6η Μαρτίου. Η άλωση της πόλης απετέλεσε βαρυ πλήγμα για την στρατιωτική φήμη και την υγεία του Θεοφίλου.
H κατεστραμενη πόλη δεν καταφερε να ανακτηθει απο τους Βυζαντινους, παρότι συνέχισε να καταγράφεται ως επισκοπική έδρα. Εκτοτε βρισκόταν σταθερά στην κατοχη των Σελτζούκων μετα τη μαχη του Μάντζικερτ (ετος 1071). Σημερα ομάδες αρχαιολόγων κανουν ανασκαφές σε σημεια της παλιάς πολης για ευρημα και μελετη της τότε πολεοδομίας.
www.bourdela.com
