ε γαμω το κέρατό μου αυτό λέμε τόση ώρα
ό
"Everything is determined, the beginning as well as the end, by forces over which we have no control. It is determined for the insect as well as the star. Human beings, vegetables, or cosmic dust,
we all dance to a mysterious tune, intoned in the distance by an invisible piper." -
Albert Einstein
Φιλε με αφορμη τον συλλογισμο του Αϊνσταϊν που παρεθεσες, σου παραθετω ενα ενδιαφερον αποσπασμα απο ενα αρθρο που διαβασα προσφατα και ισως το βρεις ενδιαφερον
Περισκόπιο της Επιστήμης Νο 308 Οκτωβρίου 2006, σελ. 44, 45. Θεοφάνη Ράπτη, Φυσικού: «Υπάρχει τύχη;»
...Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η κβαντική θεωρία δεν ισχυρίζεται ότι είναι κάτι περισσότερο από μια μέθοδος για να ερμηνευθούν τα πειραματικά αποτελέσματα των μετρήσεων. Από αυτή την άποψη η κβαντική μηχανική είναι μόνο μια αναπαράσταση, δηλαδή συνιστά μια περιγραφή του μικροσκοπικού κόσμου η οποία δεν διεκδικεί σε καμία περίπτωση τα σκήπτρα μιας τελικής οντολογικής ερμηνείας. Οι εξισώσεις της αναφέρονται πάντοτε σε ένα πλήθος πιθανών αποτελεσμάτων και όχι σε ατομικά γεγονότα. Θα έλεγε κανείς ότι είναι το ατομικό γεγονός εκείνο το οποίο καθεαυτό είναι ανυπολόγιστο ή ασυμπίεστο στον μικροσκοπικό κόσμο ενώ στο σύνολό τους τα ατομικά γεγονότα τείνουν να ομαλοποιηθούν έτσι ώστε η συλλογική τους συμπεριφορά να αντανακλά την κανονικότητα που παρατηρούμε μακροσκοπικά.
Η πιο ξεκάθαρη και ρηξικέλευθη διατύπωση αυτής της ιδέας ήλθε μόλις φέτος όταν δημοσιοποιήθηκε ένα εκπληκτικό θεώρημα από τους μαθηματικούς Kochen και Conway του Πανεπιστημίου Princeton. (J. Conway, S. Kochen: THE FREE-WILL THEOREM, quant-ph/0604079).
To θεώρημα αυτό φαίνεται ότι κυκλοφορούσε στους σχετικούς κύκλους από το 2000 αλλά το περιεχόμενό του ήταν φιλοσοφικά αρκετά δύσπεπτο ώστε και οι ίδιοι οι επινοητές του δίσταζαν να το δημοσιοποιήσουν. Πρόκειται για το θεώρημα της ελεύθερης βούλησης όπως συνηθίζεται πλέον να αναφέρεται στις σχετικές συζητήσεις. Σύμφωνα με τους Kochen και Conway, μπορεί κανείς να βεβαιώσει, ξεκινώντας από ένα σύνολο τριών μόνο αξιωμάτων, ό
τι εάν ο πειραματιστής έχει ελεύθερη βούληση κατά τη διάρκεια ενός πειράματος τότε το ίδιο πρέπει να συμβαίνει και με το σωμάτιο! Με άλλα λόγια ένα σωμάτιο μπορεί με κάποιο μυστηριώδη τρόπο να επιλέγει τις τιμές κάποιων μεταβλητών του οι οποίες δεν είναι ποτέ υπό τον πλήρη έλεγχο του πειραματιστή. Η πρωταρχική τυχαιότητα που διέπει τον τρόπο επιλογής αυτών των τιμών εμφανίζεται ως η πηγή της μακροσκοπικής ελευθερίας βούλησης του πειραματιστή η οποία αποτελεί σωρευτικό αποτέλεσμα της μικροσκοπικής τυχαιότητας των σωματίων που τον απαρτίζουν. Η πρωταρχική σημασία των τυχαίων διαδικασιών σε μικροσκοπικό επίπεδο που αναδεικνύεται διαρκώς από το πείραμα ανάγεται σε βασικό αξίωμα από το οποίο παράγεται η μακροσκοπική ελευθερία επιλογής.
Εκείνο που πρέπει να ξεκαθαριστεί είναι ότι το θεώρημα αυτό δεν αποδεικνύει την ύπαρξη ή όχι της ελεύθερης βούλησης. Εισάγει όμως ένα πολύ σημαντικό νέο στοιχείο διότι αντιπαραθέτει στη βούληση του πειραματιστή κάποια στοιχειώδη βούληση του ίδιου του σωματίου με το οποίο αυτός πειραματίζεται! Εάν βέβαια δεν υπάρχει κάτι τέτοιο όπως η ελεύθερη βούληση για τον πειραματιστή, τότε δεν υπάρχει καμία βούληση και από πλευράς του σωματίου.
Εάν όμως, όπως θέλουμε να πιστεύουμε και όπως φαίνεται να πιστεύουν και οι Kochen και Conway, είμαστε ελεύθεροι, τότε πρέπει να δεχθούμε κάποια στοιχειώδη ελευθερία και για τα ίδια τα σωμάτια. Με άλλα λόγια εδώ γίνεται για πρώτη φορά μια σαφής στροφή προς τη βουλησιαρχία εφόσον είμαστε υποχρεωμένοι να δεχθούμε ότι η βούληση όχι μόνον δεν είναι αποκλειστική ανθρώπινη ιδιότητα αλλά αντίθετα αποτελεί βασικό και εγγενές χαρακτηριστικό της ίδιας της φύσης η οποία στην περίπτωση του ανθρώπου εμφανίζεται σωρευτικά ενώ διαμορφώνεται επιπλέον από πρόσθετες ηθικές, λογικές και πολιτισμικές παραμέτρους. Ποτέ πριν στην ανθρώπινη ιστορία δεν είχαμε πλησιάσει τόσο κοντά σε μια φυσική δικαιολόγηση της ανθρώπινης ελευθερίας, ωστόσο πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι ακόμη είμαστε στο προτελευταίο βήμα καθώς η τελική απόδειξη δεν έχει έλθει και δεν μπορούμε να βεβαιωθούμε ούτε καν για το αν μπορεί ποτέ να υπάρξει. Ίσως ορισμένες αλήθειες να είναι ριζικά ανυπολόγιστες ενώ οι προσπάθειες μας το μόνο που επιτυγχάνουν είναι να μας δείχνουν πόσο βαθιά δεμένη είναι η μοίρα του ανθρώπου με εκείνη του υπόλοιπου σύμπαντος".
