alexandros1976
Μέλος
- Εγγρ.
- 30 Ιαν 2007
- Μηνύματα
- 4.446
- Like
- 0
- Πόντοι
- 16
Ήρθε η ώρα να συμφιλιωθούμε οριστικά με την πιο αιματηρή σελίδα της Νεώτερης Ιστορίας μας, τον Εμφύλιο, λέει μέσα από τη νέα ταινία του ο Παντελής Βούλγαρης.
«Η ευχή, το σύνθημα "Ψυχή βαθιά" που έλεγαν μεταξύ τους οι αντάρτες είχε το νόημά του χωρίς όρια και χωρίς συγκεκριμένο προορισμό, κατευόδιο, μιας και κανείς δεν ήξερε αν πέντε μέτρα πιο πέρα θα συνεχίζεις να ζεις ή θα σε βρει σφαίρα του εχθρού», λέει στα «ΝΕΑ» ο Παντελής Βούλγαρης από τα βουνά του Γράμμου, όπου μόλις άρχισε τα γυρίσματα της νέας ταινίας του και πλέει σε πελάγη ευτυχίας, γιατί μαζί της ολοκληρώνεται ένα όνειρο δεκαετίας, αλλά και ένα «χρέος» στη μνήμη αυτού του τόπου...
Και με τη νέα, ενδέκατη ταινία του, μας μεταφέρει στον Γράμμο και στο Βίτσι, όπου δόθηκε η τελευταία αιματηρή μάχη μεταξύ Δημοκρατικού και Εθνικού Στρατού, και η Ελλάδα μπήκε στη μετεμφυλιακή περίοδο και στα πέτρινα χρόνια... Αλλά στην «Ψυχή βαθιά» του Παντελή Βούλγαρη, του πιο ανθρωποκεντρικού σκηνοθέτη μας, πάνω απ΄ όλα και όλες τις παρατάξεις και τις ιδεολογίες, πρωταγωνιστής είναι ο άνθρωπος. Ήρωές της είναι δύο αδέλφια που ανήκουν σε διαφορετικά στρατόπεδα- με τους Εθνικούς ο ένας, με τους Δημοκρατικούς ο άλλος- και μακελεύονται σαν τόσες και τόσες άλλες αληθινές περιπτώσεις στη διάρκεια εκείνων των αιματοβαμμένων χρόνων, που οι μισοί Έλληνες κυνηγούσαν και ντουφέκιζαν τους άλλους μισούς και όλοι, σήμερα, εύχονται «να πάνε στον αγύριστο»...
Εσύ με πια μεριά είσαι, με τους Δημοκρατικούς ή τους Εθνικούς;
«Είμαι με τη μεριά της ανθρώπινης εμπειρίας και του ανθρώπινου πόνου, με τη μεριά της Ιστορίας, όχι των παρατάξεων, των κομμάτων και των ιδεολογιών. Αυτές τις στιγμές καταγράφω στην "Ψυχή βαθιά". Την αγωνία και την Οδύσσεια των ανταρτών που ήξεραν τα βουνά και κάθε χαράδρα στον Γράμμο και στο Βίτσι, αλλά δεν ήξεραν αν θα καταφέρουν να τα διαβούν, αλλά και του στρατιώτη του Εθνικού Στρατού που είχε την υπεροπλία αλλά του ήταν άγνωστη η περιοχή και δεν ήξερε αν θα γυρίσει ζωντανός στο σπίτι του».
Τι έχασε και τι κέρδισε η Ελλάδα από τον Εμφύλιο;
«Έχασε για δεκαετίες την επαφή με χιλιάδες Έλληνες που κυνηγήθηκαν, εξορίστηκαν και η χώρα διχάστηκε στα δύο. Έχασε την ευκαιρία να μελετήσει ψύχραιμα την περίοδο αυτή, τα λάθη και τα σωστά. Μόνο μετά τη Μεταπολίτευση του ΄74, άρχισε να ερευνάται σε βάθος αυτή η περίοδος και από τότε, κέρδισε στον τρόπο που άρχισαν οι ειδικοί- ιστορικοί- να κοιτάζουν εκείνα τα χρόνια και ψύχραιμα να αρχίσουν να βγάζουν τα συμπεράσματά τους χωρίς πάθος και μίσος. Κι εγώ επιστρέφω σε εκείνη την περίοδο με αυτή τη ματιά, ψύχραιμος και όσο μπορώ πιο ανθρώπινος και απλός».
Πολλοί λένε πως αν είχαμε πάει με την άλλη μεριά, σήμερα θα ήμασταν μια Βουλγαρία, Ρουμανία ή Αλβανία...
«Είναι άχαρο να βλέπεις την Ιστορία έπειτα από χρόνια και να κάνεις εκτιμήσεις του στυλ "αν" και "αν"... Αυτό είναι δουλειά των ιστορικών. Δουλειά του καλλιτέχνη είναι να ψάξει το τέλος του ονείρου της επανάστασης, της δοκιμασίας χιλιάδων ανθρώπων που βρέθηκαν στη δίνη κοσμοϊστορικών συγκρούσεων και υπέφεραν».
Η ταινία «Ψυχή βαθιά», όσο κι αν προσεγγίζει την Ιστορία με ανθρώπινη διάθεση, δεν είναι απλά ένα «υπαρξιακό δρά μα», δεν μπορεί να αποφύγει τις μάχες, τις συγκρούσεις, τα πολυβολεία ως- και - «πολεμική ταινία»... «Δεν μπορούμε, φυσικά να κάνουμε έναν "Στρατιώτη Ράιαν", αλλά οι μάχες που στήνονται και οι συγκρούσεις θα είναι κάτι που θα εμφανίζεται για πρώτη φορά στον ελληνικό κινηματογράφο», μας εξηγεί ο Παντελής Βούλγαρης. Και για τον λόγο αυτό «δουλεύουν ειδικοί τεχνικοί από τη Βουλγαρία, ενώ εκατοντάδες άνθρωποι εδώ στη Δυτική Μακεδονία, που στην αρχή ήταν κουμπωμένοι μαζί μας, μιας και εδώ παίχτηκε η τελευταία πράξη του εθνικού μας δράματος, τώρα μας ανοίγουν τα σπίτια τους, μας δίνουν ρούχα, φορεσιές, έπιπλα της εποχής και έρχονται κατά εκατοντάδες σαν κομπάρσοι», τονίζει συγκινημένος ο σκηνοθέτης των πέτρινων χρόνων.
Ακόμα, δηλαδή, διχάζει ο εμφύλιος πόλεμος;
«Μετά τη Μεταπολίτευση του ΄74 αρχίσαμε να ερευνάμε εκείνη την περίοδο και ο καθένας την έπιανε με βάση την κομματική του ένταξη και την εκμεταλλευόταν αναλόγως, είτε ήταν από τη συντηρητική μεριά είτε από την προοδευτική. Αρκεί να πω ότι εδώ στη Δυτική Μακεδονία, οι κορμοί των δέντρων, των σπιτιών, είναι γεμάτοι από τις σφαίρες του Εμφυλίου. Πιστεύω ότι εκκρεμεί, ακόμα, το θέμα να ανοίξουμε την καρδιά μας και να δούμε την αλήθεια χωρίς φόβο και πάθος, αλλά με ανθρωπιά».
«Ας μην ξεχάσουμε, για να μην ξαναπάθουμε»
Τι έχει να πει στον σημερινό θεατή το «Ψυχή βαθιά». Τον αφορά ένα τόσο παλιό θέμα;
«Και οι "Νύφες" και η "Πολίτικη κουζίνα" είχαν θέματα πολύ πιο παλιά, χρονικά. Το θέμα είναι η συγκίνηση που αναδύει η κάθε ιστορία και ο τρόπος που την προσεγγίζεις. Μια ταινία, όμως, δεν είναι μόνο οι διάλογοι, το σενάριο, είναι και η αύρα που αναδύει, τα συναισθήματα των ανθρώπων που έχουν δουλέψει σε αυτή. Και η "Ψυχή βαθιά" είναι μια ταινία ανοιχτή στα βουνά, στις ανάσες των ανθρώπων, στη μνήμη που αντιλαλεί στον αέρα και πρέπει να μην την ξεχάσουμε, για να μην ξαναπάθουμε».
Σήμερα, έχει κάποιο νόημα η ευχή, το σύνθημα «Ψυχή βαθιά»;
«Ναι, νομίζω ότι έχει, κάτω από άλλες συνθήκες, βέβαια, αλλά ισχύει αυτή η ευχή, γιατί ο κόσμος αντιμετωπίζει καινούργιες προκλήσεις και δεν ξέρεις τι θα σου ξημερώσει».
«Ο καλός στρατιώτης Θανάσης Βέγγος»
«Παρά τα άγρια καιρικά προβλήματα, ο Θανάσης Βέγγος που δηλώνει πάντα "στρατιώτης του σινεμά, αυτό είναι το καθήκον μου, ο κινηματογράφος είναι η ζωή μου", έφτασε στη Θεσσαλονίκη, ανεβήκαμε μαζί στον Γράμμο», λέει ο Παντελής Βούλγαρης. «Τον ξενάγησα χθες στους χώρους των σκηνικών που σήμερα θα αρχίσει τα γυρίσματα ενός ρόλου έκπληξη», μας είπε ο Παντελής Βούλγαρης για τον «καλό άνθρωπο» του ελληνικού σινεμά, ο οποίος παίζει και πάλι σε ταινία του μετά τις «Ήσυχες μέρες του Αυγούστου και το «Όλα είναι δρόμος».
«Η ευχή, το σύνθημα "Ψυχή βαθιά" που έλεγαν μεταξύ τους οι αντάρτες είχε το νόημά του χωρίς όρια και χωρίς συγκεκριμένο προορισμό, κατευόδιο, μιας και κανείς δεν ήξερε αν πέντε μέτρα πιο πέρα θα συνεχίζεις να ζεις ή θα σε βρει σφαίρα του εχθρού», λέει στα «ΝΕΑ» ο Παντελής Βούλγαρης από τα βουνά του Γράμμου, όπου μόλις άρχισε τα γυρίσματα της νέας ταινίας του και πλέει σε πελάγη ευτυχίας, γιατί μαζί της ολοκληρώνεται ένα όνειρο δεκαετίας, αλλά και ένα «χρέος» στη μνήμη αυτού του τόπου...
Και με τη νέα, ενδέκατη ταινία του, μας μεταφέρει στον Γράμμο και στο Βίτσι, όπου δόθηκε η τελευταία αιματηρή μάχη μεταξύ Δημοκρατικού και Εθνικού Στρατού, και η Ελλάδα μπήκε στη μετεμφυλιακή περίοδο και στα πέτρινα χρόνια... Αλλά στην «Ψυχή βαθιά» του Παντελή Βούλγαρη, του πιο ανθρωποκεντρικού σκηνοθέτη μας, πάνω απ΄ όλα και όλες τις παρατάξεις και τις ιδεολογίες, πρωταγωνιστής είναι ο άνθρωπος. Ήρωές της είναι δύο αδέλφια που ανήκουν σε διαφορετικά στρατόπεδα- με τους Εθνικούς ο ένας, με τους Δημοκρατικούς ο άλλος- και μακελεύονται σαν τόσες και τόσες άλλες αληθινές περιπτώσεις στη διάρκεια εκείνων των αιματοβαμμένων χρόνων, που οι μισοί Έλληνες κυνηγούσαν και ντουφέκιζαν τους άλλους μισούς και όλοι, σήμερα, εύχονται «να πάνε στον αγύριστο»...
Εσύ με πια μεριά είσαι, με τους Δημοκρατικούς ή τους Εθνικούς;
«Είμαι με τη μεριά της ανθρώπινης εμπειρίας και του ανθρώπινου πόνου, με τη μεριά της Ιστορίας, όχι των παρατάξεων, των κομμάτων και των ιδεολογιών. Αυτές τις στιγμές καταγράφω στην "Ψυχή βαθιά". Την αγωνία και την Οδύσσεια των ανταρτών που ήξεραν τα βουνά και κάθε χαράδρα στον Γράμμο και στο Βίτσι, αλλά δεν ήξεραν αν θα καταφέρουν να τα διαβούν, αλλά και του στρατιώτη του Εθνικού Στρατού που είχε την υπεροπλία αλλά του ήταν άγνωστη η περιοχή και δεν ήξερε αν θα γυρίσει ζωντανός στο σπίτι του».
Τι έχασε και τι κέρδισε η Ελλάδα από τον Εμφύλιο;
«Έχασε για δεκαετίες την επαφή με χιλιάδες Έλληνες που κυνηγήθηκαν, εξορίστηκαν και η χώρα διχάστηκε στα δύο. Έχασε την ευκαιρία να μελετήσει ψύχραιμα την περίοδο αυτή, τα λάθη και τα σωστά. Μόνο μετά τη Μεταπολίτευση του ΄74, άρχισε να ερευνάται σε βάθος αυτή η περίοδος και από τότε, κέρδισε στον τρόπο που άρχισαν οι ειδικοί- ιστορικοί- να κοιτάζουν εκείνα τα χρόνια και ψύχραιμα να αρχίσουν να βγάζουν τα συμπεράσματά τους χωρίς πάθος και μίσος. Κι εγώ επιστρέφω σε εκείνη την περίοδο με αυτή τη ματιά, ψύχραιμος και όσο μπορώ πιο ανθρώπινος και απλός».
Πολλοί λένε πως αν είχαμε πάει με την άλλη μεριά, σήμερα θα ήμασταν μια Βουλγαρία, Ρουμανία ή Αλβανία...
«Είναι άχαρο να βλέπεις την Ιστορία έπειτα από χρόνια και να κάνεις εκτιμήσεις του στυλ "αν" και "αν"... Αυτό είναι δουλειά των ιστορικών. Δουλειά του καλλιτέχνη είναι να ψάξει το τέλος του ονείρου της επανάστασης, της δοκιμασίας χιλιάδων ανθρώπων που βρέθηκαν στη δίνη κοσμοϊστορικών συγκρούσεων και υπέφεραν».
Η ταινία «Ψυχή βαθιά», όσο κι αν προσεγγίζει την Ιστορία με ανθρώπινη διάθεση, δεν είναι απλά ένα «υπαρξιακό δρά μα», δεν μπορεί να αποφύγει τις μάχες, τις συγκρούσεις, τα πολυβολεία ως- και - «πολεμική ταινία»... «Δεν μπορούμε, φυσικά να κάνουμε έναν "Στρατιώτη Ράιαν", αλλά οι μάχες που στήνονται και οι συγκρούσεις θα είναι κάτι που θα εμφανίζεται για πρώτη φορά στον ελληνικό κινηματογράφο», μας εξηγεί ο Παντελής Βούλγαρης. Και για τον λόγο αυτό «δουλεύουν ειδικοί τεχνικοί από τη Βουλγαρία, ενώ εκατοντάδες άνθρωποι εδώ στη Δυτική Μακεδονία, που στην αρχή ήταν κουμπωμένοι μαζί μας, μιας και εδώ παίχτηκε η τελευταία πράξη του εθνικού μας δράματος, τώρα μας ανοίγουν τα σπίτια τους, μας δίνουν ρούχα, φορεσιές, έπιπλα της εποχής και έρχονται κατά εκατοντάδες σαν κομπάρσοι», τονίζει συγκινημένος ο σκηνοθέτης των πέτρινων χρόνων.
Ακόμα, δηλαδή, διχάζει ο εμφύλιος πόλεμος;
«Μετά τη Μεταπολίτευση του ΄74 αρχίσαμε να ερευνάμε εκείνη την περίοδο και ο καθένας την έπιανε με βάση την κομματική του ένταξη και την εκμεταλλευόταν αναλόγως, είτε ήταν από τη συντηρητική μεριά είτε από την προοδευτική. Αρκεί να πω ότι εδώ στη Δυτική Μακεδονία, οι κορμοί των δέντρων, των σπιτιών, είναι γεμάτοι από τις σφαίρες του Εμφυλίου. Πιστεύω ότι εκκρεμεί, ακόμα, το θέμα να ανοίξουμε την καρδιά μας και να δούμε την αλήθεια χωρίς φόβο και πάθος, αλλά με ανθρωπιά».
«Ας μην ξεχάσουμε, για να μην ξαναπάθουμε»
Τι έχει να πει στον σημερινό θεατή το «Ψυχή βαθιά». Τον αφορά ένα τόσο παλιό θέμα;
«Και οι "Νύφες" και η "Πολίτικη κουζίνα" είχαν θέματα πολύ πιο παλιά, χρονικά. Το θέμα είναι η συγκίνηση που αναδύει η κάθε ιστορία και ο τρόπος που την προσεγγίζεις. Μια ταινία, όμως, δεν είναι μόνο οι διάλογοι, το σενάριο, είναι και η αύρα που αναδύει, τα συναισθήματα των ανθρώπων που έχουν δουλέψει σε αυτή. Και η "Ψυχή βαθιά" είναι μια ταινία ανοιχτή στα βουνά, στις ανάσες των ανθρώπων, στη μνήμη που αντιλαλεί στον αέρα και πρέπει να μην την ξεχάσουμε, για να μην ξαναπάθουμε».
Σήμερα, έχει κάποιο νόημα η ευχή, το σύνθημα «Ψυχή βαθιά»;
«Ναι, νομίζω ότι έχει, κάτω από άλλες συνθήκες, βέβαια, αλλά ισχύει αυτή η ευχή, γιατί ο κόσμος αντιμετωπίζει καινούργιες προκλήσεις και δεν ξέρεις τι θα σου ξημερώσει».
«Ο καλός στρατιώτης Θανάσης Βέγγος»
«Παρά τα άγρια καιρικά προβλήματα, ο Θανάσης Βέγγος που δηλώνει πάντα "στρατιώτης του σινεμά, αυτό είναι το καθήκον μου, ο κινηματογράφος είναι η ζωή μου", έφτασε στη Θεσσαλονίκη, ανεβήκαμε μαζί στον Γράμμο», λέει ο Παντελής Βούλγαρης. «Τον ξενάγησα χθες στους χώρους των σκηνικών που σήμερα θα αρχίσει τα γυρίσματα ενός ρόλου έκπληξη», μας είπε ο Παντελής Βούλγαρης για τον «καλό άνθρωπο» του ελληνικού σινεμά, ο οποίος παίζει και πάλι σε ταινία του μετά τις «Ήσυχες μέρες του Αυγούστου και το «Όλα είναι δρόμος».
